انسان‌شناسی قرآن

نوشته: مرتضی مطهری

انتشارات: صدرا

تعداد صفحات: 293

بزرگی به شاگردش گفت: ما نسبت به قرآن کبر داریم؛

شاگرد گفت: استاد معنای این سخن چیست؟

استاد گفت: یعنی برای اینکه بفهمیم در این عالم چه خبر است، حاضریم همه چیز بخوانیم اِلّا کاتالوگ سازنده را که می‌شود «قرآن».

این اثر که مجموعه سخنرانی‌های گردآوری شده متفکر شهید استاد مرتضی مطهری رحمت الله علیه است، تبیین‌کننده انسان‌شناسی و جهان‌بینی از منظر قرآن است.

استاد مطهری در این کتاب به زبانی ساده و همه فهم به تعدادی از مهمترین و بنیادی‌ترین سؤالات درباره انسان، مبتنی بر آیات قرآن و روایات و مباحث عقلی و مستدل پاسخ گفته‌است. سؤالاتی نظیر رابطه قضا و قدر با اختیار چیست؟ چرا خداوند در این عالم از طریق اسباب کار می‌کند؟ هدف از خلقت چه بوده‌ است؟ آیا از منظر قرآن نیکی و بدی در این دنیا هم عکس‌العمل دارد؟ معنای این سخن که خداوند، انسان را گمراه می‌کند چیست؟ چرا خداوند زمانی که از بهشت سخن گفته بیشتر از نعمات محسوس و مادی آن اوصافی بیان شده و از نعمات معنوی بهشت کمتر سخنی به میان آمده است؟ معنای اینکه خدا در قرآن فرموده است که ای انسان خودت را فراموش نکن یعنی چه!؟

استاد در خلال مباحث عمیق و دقیق خود در موضوعات مختلف، بعد از ذکر نظرات دیگر اندیشمندان به تحلیل عقلی و منطقی آن‌ها نیز پرداخته است که این مطلب از مزیت‌های برجسته کتاب برای مخاطب به شمار می‌رود. برخی اندیشمندانی که استادِ شهید به نقد و تحلیل آراء ایشان به فراخور موضوعات مطرح شده در کتاب پرداخته‌اند عبارتند از: برتراند راسل، گاندی، ‌ مارکس، فروید، علی الوردی، لنین، نیچه و...

استفاده گسترده و البته به‌جای شهید مطهری از احادیث معصومین علیهم السلام و نظر دیگر متفکران بزرگ اسلامی و ذکر اشعار و حکایات جالب توجه در حین بیان مباحث، از دیگر عواملی است که بر جذابیت و فهم هر چه بهتر مطالب کتاب می‌افزاید.